Beschrijving
“Omdat wij als school middenin de samenleving staan, hebben we verbinding gezocht met het bedrijfsleven en mbo’s”, zeggen directeur Eelco Bruinsma en decaan en techniekdocent Harry Hoefakker. “Wij verzorgen de theorie en voor de meer kostbare en grotere apparatuur kunnen we bij ROC Friese Poort terecht. Die samenwerking met het mbo is heel belangrijk. Je hoeft niet te investeren in zaken die al bij andere opleidingen beschikbaar zijn en het zorgt voor continuïteit in de studiekeuze. Daarnaast is de samenwerking met het bedrijfsleven van groot belang, daar krijgen onze leerlingen letterlijk levensechte ervaringen mee.”
Veiligheid in drie regels
Natuurlijk krijgt ook veiligheid bij het technisch onderwijs veel aandacht bij Ulbe van Houten. Dat begint al bij de kinderen van het basisonderwijs die de techniekmodule volgen en zet door in de ervaringen die leerlingen opdoen in het bedrijfsleven. De leerlingen starten met de basistheorie van gereedschapsleer en hoe dit toe te passen in de praktijk. Vervolgens maken ze praktijkopdrachten met hand- en elektrisch gereedschap, die nauw aansluiten op de theorielessen.
Samen met het bedrijfsleven zorgt de school ervoor dat de veiligheidslessen ook in de praktijk terugkomen. Ulbe van Houten heeft daar wel haar eigen draai aan gegeven. Hoefakker: “Op onze school staan de kernwaardes beleving, positiviteit en respect centraal. Dat respect geldt ook voor de materialen waarmee we werken. Wij zorgen ervoor dat onze leerlingen weten wat wij van hen verwachten op het gebied van veiligheid. Dat start spelenderwijs met een quiz, waarbij we de leerlingen vragen wat veiligheid in het praktijklokaal betekent. Zij noemen dan wel tien regels op, wat varieert van ‘je mag elkaar niet met een hamer slaan’ tot ‘je moet altijd je veiligheidsbril dragen’. Uiteindelijk komen we uit bij de belangrijkste regels: niet rennen en elkaar niet laten schrikken.”
Vaak starten scholen hun technieklessen al met honderden verboden. “Wij werken echter niet met het gebiedende vingertje, maar we leggen duidelijk onze verwachtingen uit. Een van de eerste dingen die Eelco als directeur van onze school deed, was de poster met twintig veiligheidsregels van de muur scheuren”, lacht Hoefakker. Bruinsma: “Zo’n poster met allerlei verboden past echt helemaal niet bij mij. Die twintig regels hebben we inmiddels vervangen door drie gedragsverwachtingen die alles omvatten: respect voor elkaar, respect voor het materiaal en respect voor je omgeving. Wij gaan uit van verwachtingen hoe de leerling zich gedraagt. En dat voldoet prima. Regels zijn er om risico’s te beheersen, niet om het de leerlingen moeilijk te maken.”
Aanpak
- Ulbe van Houten biedt binnen het vmbo, havo en atheneum zeven talentstromen aan, waaronder Technology & Development.
- De school werkt samen met ROC Friese Poort, zodat ze niet alle (kostbare) apparatuur en know how in huis hoeven te hebben.
- Ulbe van Houten werkt tevens hecht samen met het bedrijfsleven, waardoor de leerlingen ervaring in het werkveld opdoen en een maatschappelijke taak kunnen vervullen.
- Ulbe van Houten verzorgt de theorielessen techniek en maakt gebruik van de apparatuur en praktijkmogelijkheden op ROC Friese Poort en in het bedrijfsleven.
- De lessen in veiligheid bij techniek beginnen bij de basisschoolleerlingen die een module techniek kunnen volgen en zetten door tot aan de praktijkervaring in het werkveld.
Opbrengsten
- Leerlingen doen door de samenwerking met het bedrijfsleven niet alleen technische, maar ook sociale vaardigheden op en leren zo ambassadeur te zijn voor een bedrijf.
- Door de band met het bedrijfsleven en de levensechte ervaringen, switchen de leerlingen van Ulbe van Houten nauwelijks nog in hun studiekeuze.
Tips
- Sta als school middenin de samenleving en werk samen met bedrijven, beroepsopleidingen en basisscholen.
- Kijk met bedrijven en beroepsopleidingen hoe je gebruik kunt maken van elkaars expertise en apparatuur. Nodig gastdocenten uit.
- Laat de leerlingen praktijkervaring opdoen in het bedrijfsleven. Kijk ook naar maatschappelijke taken en vergroot zo je betrokkenheid en zichtbaarheid.
- Nodig kinderen van de basisschool uit om met techniek kennis te komen maken.
- Ga niet uit van verboden in het praktijklokaal, maar maak je verwachtingen duidelijk.
- Maak het onderwijs levensecht: zorg dat leerlingen het kunnen ruiken, proeven en voelen. Gebruik bijvoorbeeld 3-D printers en VR-brillen.
- Grijp elke kans aan om een feestje te vieren, nodig daarbij ook ouders en bedrijven uit. Ulbe van Houten sluit Technology & Development onder andere af met een drone-race of een First Lego League finale.
Wet- en regelgeving
- Leerlingen laten starten met de basistheorie van gereedschapsleer en hoe dit toe te passen in de praktijk is een goede manier om ook te voldoen aan artikel 8 van de Arbowet. Als leerlingen gereedschap hanteren is in de meeste gevallen de Arbowet van toepassing. Artikel 8 gaat over ‘voorlichting en onderricht’. Het komt er op neer dat leerlingen goed geïnformeerd worden over alle risico’s van en bij het hanteren van gereedschap en over alle beveiligingen en andere maatregelen die de risico’s moeten voorkomen.
- Bij de praktijkopdrachten met hand- en elektrisch gereedschap controleert de docent of leerlingen veilig werken. Leerlingen zijn – net als werknemers – verplicht om (veiligheids)instructies van de docent op te volgen, persoonlijke beschermingsmiddelen juist te gebruiken en ook de beveiligingen van gereedschap te gebruiken (Arbowet art. 11).
Meer informatie
Dit is een schoolvoorbeeld van CSG Ulbe van Houten uit St Annaparochie
- Parel-VO Ulbe van Houten Onderwijs moet je beleven: ruiken, voelen, proeven Drie jaar geleden verkeerde CSG Ulbe van Houten in ‘zwaar weer’. Eelco Bruinsma werd gevraagd om als directeur het tij te keren en onder zijn leiding groeide het leerlingenaantal fors, werd de school verkozen tot Superschool en daalde het ziekteverzuim: “Niemand wil een dag missen van wat er hier gebeurt.”
Er zijn nog geen reacties gegeven op dit schoolvoorbeeld.