Beschrijving
OSG Singelland maakt gebruik van mediation bij vastgelopen conflicten tussen teamleiders en docenten of medewerkers onderling. “Onoplosbare conflicten komen vaak voort uit het feit dat mensen elkaar niet meer begrijpen. Voorheen keek men nog wel eens weg bij zo’n conflictsituatie of de medewerker kreeg bijvoorbeeld een andere leidinggevende. Tegenwoordig is het minder gebruikelijk om onenigheden op hun beloop te laten. Een conflict blijft dan onderhuids irriteren en dat levert op den duur stress en ziekteverzuim op, dus het is nu gelukkig gebruikelijker om conflicten grondig aan te pakken” zegt Bonnie de Vries, hoofd P&O bij OSG Singelland.
OSG Singelland is een scholengemeenschap met ongeveer 3.500 leerlingen, 450 medewerkers en zes locaties in Drachten, Burgum en Surhuisterveen. De P&O-afdeling van OSG Singelland is op dit moment bezig het ziekteverzuimbeleid om te schrijven naar gezondheidsmanagement. Dat heeft een positievere insteek en gaat uit van preventie: het voorkomen van ziekteverzuim en langdurige uitval. Conflicten binnen de organisatie leiden doorgaans tot gesprekken; met elkaar, met de direct leidinggevende, de directie en P&O’er of de vertrouwenspersoon, waarna eventueel een bedrijfsarts of psycholoog wordt ingezet. Sinds zo’n twee jaar zet OSG Singelland ook mediation in bij (arbeids)conflicten.
Op de website van Mediation Nederland en op de landelijke MFN-site staat een lijst met mediators in Nederland. Dit zijn particuliere bedrijven die ieder hun eigen prijs hanteren. De mediator neemt contact op met de betrokken personen en nodigt ze uit voor een gesprek. De gesprekken die de mediator voert, zijn vertrouwelijk en blijven binnenskamers. De werkgever zorgt voor de inhuur en betaling van de mediator, maar mengt zich verder niet in het gesprek.
“Mediation is een vak apart. Mediators behandelen conflicten veel persoonlijker dan wij als P&O’er kunnen doen en zijn erin gespecialiseerd om mensen een spiegel voor te houden. Bovendien wordt de hulp van een externe partij bij een conflict veel eerder geaccepteerd” zegt Bonnie de Vries. Bij OSG Singelland heeft mediation al meerdere keren gezorgd voor een positief resultaat. Vaak is na twee, drie gesprekken de angel eruit, waardoor de situatie weer werkbaar is. Iedereen kan dan weer verder met de blik vooruit. Houd er echter rekening mee dat het inschakelen van een mediator niet altijd garant staat voor een oplossing van het conflict. “Er moet nog wel een basis van vertrouwen in elkaar zijn en beide partijen moeten bereidwillig zijn om eruit te komen. Als iemand alle vertrouwen kwijt is, of toch al elders wil werken, heeft mediation ook geen zin meer. Je kunt het niet bij mensen afdwingen” aldus Bonnie de Vries.
Opbrengsten
Mediation voorkomt dat problemen onderhuids blijven broeien en dat de hele schil rond de betrokkenen last van het conflict heeft: directie, afdelingsleiders, collega’s en leerlingen. Na het toepassen van dit HR-instrument is de situatie vaak weer werkbaar. Uiteindelijk kan het ziekmeldingen door spanningen voorkomen. Mediation heeft vaak ook meer effect dan “bemoeienis” door een P&O’er vanwege expertise en onafhankelijkheid.
Tips/lessons learned
- Maak mediation bespreekbaar zodat het eerder wordt ingezet om een conflict op te lossen.
- Pak conflicten aan, neem regie en laat het verloop van en conflict niet aan toeval over.
- Mediation heeft alleen zin als er een zekere bereidwilligheid is en er nog iets van vertrouwen is.
- Zorg met strategisch beleid voor primaire preventie. Faciliteer meer onderling contact zodat conflicten voorkomen kunnen worden, of niet zo hoog oplopen.
- Verwacht niet altijd een positieve uitkomst bij mediation. Soms is een conflict niet op te lossen.
- Ga naast de functioneringsgesprekken vaker met elkaar in gesprek. Niet alleen over het werk maar ook over privésituaties. Dat zorgt voor meer onderling begrip.
Meer informatie:
- Bekijk hier het inspirerende voorbeeld over mediation bij OSG Singelland
- Dit is een schoolvoorbeeld van OSG Singelland in Friesland
Wettelijke relevantie
De werkgever dient te zorgen voor een gezonde en veilige werkomgeving (goed werkgeverschap en art. 3 Arbowet). De spanning die een conflict teweeg brengt, beperkt zich vaak niet tot de twee partijen. Meerdere collega’s kunnen er last van ondervinden: van afgeleid worden in of tijdens het werk tot het in de hand werken van gevoelens van onveiligheid.
Artikel 3 van de Arbowet verplicht u als werkgever beleid te voeren dat psychosociale arbeidsbelasting tegengaat (psa beleid). Dat betekent dat werkgevers psychische gezondheidsklachten moeten voorkomen die in of door het werk ontstaan. Naast agressie, geweld, seksuele intimidatie en verschillende vormen van discriminatie, kunnen verstoorde arbeidsverhoudingen of een verziekte, conflictueuze werksfeer voor medewerkers emotioneel zo belastend zijn, dat uitval op grond van psychische klachten een reëel risico is.
Toelichting deskundige
In de aparte gesprekken bij de start van de mediation kan door de vertrouwelijkheid goed gekeken worden naar belangen en gewenste uitkomsten. Hierbij natuurlijk ook steeds in het achterhoofd houdend wat voor de ander belangrijk zou kunnen zijn. Je hebt elkaar nodig om het probleem wat er ligt op te lossen. De mediator kan ten aanzien van procesgang hierop sturen en ten aanzien van inhoud hierop spiegelen. De toegevoegde waarde; juist in onderwijs waar je naast je eigen werkinvulling toch ook zo met elkaar verbonden bent om leerlingen & studenten goed te bedienen en te faciliteren binnen een zo prettig mogelijke leeromgeving.
Doret Hoedervanger en Guus Gerards, Mfn Registermediators Resolute
Er zijn nog geen reacties gegeven op dit schoolvoorbeeld.